สินค้าพื้นเมืองไทย

“เทียนร่ำห้อง” มีลักษณะเป็นแท่งเรียวยาว ทำขึ้นจากขี้ผึ้ง เครื่องหอม และน้ำมันหอมตำรับโบราณจากสมุนไพรหลายชนิด ตามสูตรลับของฝ่ายพระราชฐานชั้นใน จึงมีใช้กันเฉพาะในหมู่เจ้าขุนมูลนาย และราชวงศ์เท่านั้น

เมื่อถูกจุด ควันเทียนจะดึงเอากลิ่นหอมละมุนของดอกไม้นานาพรรณจากผงไม้หอม ให้ฟุ้งกำจายแทรกซึมไปทั่วผนังและเพดานห้อง จนห้องหอมตลบอบอวล ช่วยให้ผ่อนคลายหลับสบาย นอกจากนี้ สมุนไพรนานาชนิดในไส้เทียนยังช่วยขับไล่แมลง และเสริมภูมิคุ้มกันอีกด้วย

นายแพทย์สมิธ แพทย์ประจำพระองค์ได้รับอนุญาตให้เข้าออกฝ่ายในเป็นกรณีพิเศษ ท่านได้บันทึกชีวิตการกินอยู่หลับนอนของเจ้านายผู้หญิงในวังหลวง รวมถึงบันทึกสูตรลับในการฟั่นเทียนร่ำห้องไว้

ปัจจุบัน ศาสตร์การฟั่นเทียนร่ำห้อง ตกทอดมาถึงชุมชนเล็กๆแห่งหนึ่งในกรุงเทพฯ เพียงแห่งเดียวเท่านั้น…

ถัดมาที่จังหวัดน่าน มีต้นไม้ชนิดหนึ่งที่ชาวจีนเรียกว่า “ปั๋วกู่ตาน” และมีบันทึกในตำราแพย์แผนจีนมาอย่างยาวนาน ว่ามีคุณสมบัติบรรเทาอาการปวดเมื่อย

ด้วยลำต้น กิ่ง และก้านที่มีสีดำ ชาวบ้านจึงเรียกกันว่า “ต้นกระดูกไก่ดำ” งานวิจัยหลายชิ้นพบว่าต้นไม้ชนิดนี้เป็นสมุนไพรที่มีฤทธิ์ต้านการอักเสบได้ดี สามารถใช้แทนสเตียรอยด์เพื่อบรรเทาอาการปวดข้อ ปวดหลัง ปวดกล้ามเนื้อ และเส้นเอ็นยึดได้อย่างปลอดภัย

ชุมชนแห่งหนึ่งในจังหวัดน่าน จึงนำองค์ความรู้นี้มาพัฒนาด้วยการผสมสมุนไพรพื้นบ้านกว่า 14 ชนิด เช่น เถาเอ็นอ่อน เถาวัลย์เปรียง ไพล ฯลฯ ที่รู้กันมาแต่โบราณว่าลดความเจ็บปวดได้ กลายมาเป็น “น้ำมันนวดกระดูกไก่ดำ”

น้ำมันนวดกระดูกไก่ดำนี้ มีการผสมน้ำมันหอมระเหยที่ให้กลิ่นผ่อนคลาย กระตุ้นการไหลเวียนโลหิต ตัวน้ำมันเป็นสูตรเย็นไม่แสบร้อนผิว เพียงแค่หนึ่งถึงสองหยดก็คลายปวดลดกล้ามเนื้ออักเสบได้เป็นอย่างดี จนมีลูกค้ากลุ่มเล็กๆติดใจใช้เป็นประจำเรื่อยมา

ในขณะที่ชาวเมืองได้เรียนรู้หลักการทำธุรกิจ และได้ใช้เครื่องมือการตลาดออนไลน์ขยายช่องทางขายสินค้ากันโครมๆ ชาวบ้านอีกหลายชุมชนกลับไม่มีโอกาสเข้าถึงสิ่งเหล่านี้ พวกเขาไม่รู้วิธีสร้างและบริหารหน้าร้านบนโลกออนไลน์ ไม่มีช่องทางการชำระเงินที่ครอบคลุม ไม่มีแอดมินคอยอำนวยความสะดวกในการสั่งซื้อให้ลูกค้า ไม่มีทีมงานช่วยจัดส่ง และไม่มีคนดูแลเวลาการขายหรือการส่งสินค้าเกิดปัญหา

หลายครั้งที่มี Platform เกิดใหม่ ต้องการรวบรวมสินค้าดีๆของไทยไปวางขาย แต่ด้วยธรรมชาติของธุรกิจตัวกลางที่เน้นให้ผู้ขายมาเปิดร้าน โดยไม่ได้ทำงานร่วมกับร้านค้าซึ่งเป็นเพียงชาวบ้านทั่วๆไปเท่าที่ควร

เมื่อผู้ซื้อถามคำถามร้านค้าชุมชนก็ไม่มีคนตอบ เมื่อลูกค้าส่งคำสั่งซื้อชุมชนก็รับออร์เดอร์ไม่เป็น  และเมื่อการซื้อขายไม่ประสบความสำเร็จ ชุมชนก็เลิกสนใจที่จะขยายตลาดบนโลกออนไลน์ไปในที่สุด

สุดท้าย ผลิตภัณฑ์พื้นบ้านดีๆ จึงทำได้แค่วางขายอยู่ในชุมชน รอวันที่นักท่องเที่ยวบังเอิญผ่านไปเห็น บางครั้งขายไม่ดีก็ได้แค่ลดราคา หรือเอามาแจก

ถ้าปล่อยไปแบบนี้ มรดกที่เป็นภูมิปัญญาพื้นบ้านจากบรรพบุรุษของเรา คงต้องหายไปในไม่ช้าแน่เลยว่าไหมคะ?